Ana Sayfa
Asala-Jcag Hocalı-Ermeni Terörü
Ermeni Terör Örgütü Asala ve Faaliyetleri

ERMENİ TERÖR ÖRGÜTÜ ASALA VE FAALİYETLERİ

1. Ermenilerin Terörü Kullanma Gelenekleri 

Ermeni kilisesi, misyonerlerin faaliyetleri ve büyük devletlerin kışkırtmaları sonucunda ortaya çıkan Ermeni sorunu ile birlikte Ermeni terörü de başladı. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda imzalanan Berlin Antlaşması'ndan çok şeyler bekleyen Ermeniler umduklarını bulamayınca silaha sarılarak bir terör örgütü gibi hareket eden Hınçak (1887) ve Taşnak (1890) gibi komitalar kurdular. Bu komitalar vasıtasıyla isyan hareketlerini ve terör eylemlerini başlattılar. Ermeniler bu eylemlerle dünya kamuoyunun dikkatini çekerek bağımsızlıklarını elde etmeyi amaçlamaktaydılar. 

I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin içine girdiği güç durumu değerlendirmek isteyen Ermeniler, silahlarıyla birlikte Osmanlı Devleti'ne isyan ederek Rus saflarında savaşa katıldılar. Zeytun, Bitlis, Kayseri, Van, Trabzon, Ankara, Sivas, Adana, Urfa, İzmit-Adapazarı, Bursa ve daha birçok yerde Türklere karşı isyan eden Ermeniler, Doğu Cephesi'nde ise Rusların öncü birlikleri halinde bölgenin işgaline yardımcı oldular. Ermeniler bu sırada Müslümanlara karşı geniş çaplı bir terör hareketinde bulunarak katliama giriştiler. Sadece Van isyanı sırasında öldürülen Müslümanların sayısı on binleri geçmişti. Bunun üzerine  Osmanlı hükümeti 27 Mayıs 1915 tarihinde Sevk ve İskan Kanunu’nu çıkararak, ülkenin çeşitli bölgelerinde yaşayan Ermenilerin savaş bölgelerinden uzak yerleşim merkezlerine nakledilmesi (tehcir) kararını aldı. Ermenilerin Türklere isnat etmeye çalıştığı sözde soykırım-genocide hadisesi, işte bu tehcir olayıdır. 

I. Dünya Savaşı sona erdikten sonra Taşnak komitası/partisi üyesi Ermeniler Nemesis adlı bir örgüt kurarak, sözde 1915 Ermeni soykırımın failleri olduğunu iddia ettikleri Osmanlı devlet adamlarına suikast yapmayı planladılar. Ermenilerin hedefindeki ilk Osmanlı devlet adamı eski sadrazamlardan Talat Paşa idi. Bu suikasttan sonra Nemesis, 6 Aralık 1921'de Roma'da eski Sadrazam Sait Halim Paşa'yı ve 17 Nisan 1922'de Berlin'de İttihat Partisi liderlerinden Dr. Bahaattin Şakir Bey ve eski Trabzon Valisi Cemal Azmi Bey'i öldürdü. Nemesis'in Osmanlı devlet adamlarına düzenlediği son eylem ise Bahriye eski Nazırlarından Cemal Paşa'nın 21 Temmuz 1922'de Tiflis'te öldürülmesi oldu. 

Nemesis operasyonlarından yaklaşık 50 yıl sonra Ermeniler yeninden terör eylemlerine başladılar ve değişik örgütler kurdular. Bu örgütlerden birisi de ASALA’dır.  

2. ASALA'nın Kuruluşu ve Örgütsel Yapısı 

Ermeni terörünün 1973-1986 yıllarını kapsayan bu döneminde en önemli örgüt, Ermenistan'ın Kurtuluşu için Gizli Ermeni Ordusu (Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia / ASALA) dur. ASALA adını ilk kez 20 Ocak 1975'te Dünya Kiliseler Birliği'nin Beyrut Bürosu'na bombalı saldırı düzenleyerek duyurdu ve bu tarih örgütün kuruluş günü olarak kabul edildi. ASALA'nn kuruluşunda Sovyetler Birliği ve Marksist bir örgüt olan Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ)'nün rolü oldukça büyüktür. ASALA’nın kurucusu ise FKÖ'ye bağlı Ermeni bir militan olan Agop Agopyan’dır. Agopyan'ın dışında örgütün kurucuları arasında 6 kişi daha vardı ve bunlardan en önemlisi Agop Tarakçıyan'dır. ASALA'nın diğer bir kurucusu ise Paris'teki "Ulusal Ermeni Hareketi'' MNA'nın lideri Ara Toranyan idi. MNA ASALA'ya özellikle siyasî destek sağlayan bir örgüttü.

ASALA'nın kuruluş amacı 1915 yılında Türkiye’de meydana geldiğini iddia ettikleri sözde Ermeni soykırımının Türk devleti tarafından yapıldığını Türkiye Cumhuriyeti'ne itiraf ettirmeyi sağlamak, Türkiye’yi bu soykırım nedeni ile tazminat ödemeye zorlamak ve Türkiye'nin işgal ettiğini iddia ettikleri Doğu Anadolu'daki toprakların sözde yasal sahiplerine, yani Ermenilere iadesini sağlamak ve bu maksatla, bu topraklar üzerinde müstakil bir Ermeni devleti kurmak, veya bu toprakları Sovyet Ermenistanı'na bağlı bir Sosyalist Cumhuriyet haline getirmektir. ASALA bu amaçlarını gerçekleştirmek için tek yolun şiddet eylemlerinden geçtiğini düşünmekteydi.    

Bu dönemde kurulan Ermeni terör örgütleri için Lübnan'ın önemi oldukça önemlidir. I. Dünya Savaşı'ndan sonra Ermenilerin göç ettiği ülkelerden birisi olan Lübnan'da 1970'li yıllara gelindiğinde 200.000'den fazla Ermeni diasporası yaşamaktaydı ve bu rakam dünyadaki Ermenilerin %6'sına denk gelmekteydi. Çoğunluğunun maddi durumu iyi olmayan bu Ermeniler kendilerini Lübnan'da bulunan değişik örgütlerin içinde buldular. Bu durum da Ermeni terör örgütlerinin kurması için gerekli zemini hazırladı. 

ASALA'nın merkezi de Beyrut'un batısında bulunmaktaydı. ASALA'nın merkez komitesine bağlı siyasî ve askerî merkezler olmak üzere iki komuta grubu bulunmaktadır. Siyasî merkezlerde çalışanlar ülke ve bölge sorumluları olarak görevlendirilmektedirler. Siyasî merkezde çalışanların askerî merkezle doğrudan ilişkisi bulunmamaktadır. Askerî merkezler de komuta gruplarına ayrılmışlar ve doğrudan merkez komitesine bağlı hücreler biçiminde örgütlenmişlerdi. Hücreler genellikle iki ya da dört kişiden oluşmakta, eylem yapmak üzere bir ülkeye gönderilen hücre elemanları ancak gerektiğinde ve merkez komitesinin bilgisi dahilinde o ülkedeki siyasi merkezle iletişime geçebilmektedir. 

Bütün terör örgütleri gibi ASALA'nın militanlarını bir arada tutarak operasyonlar gerçekleştirmesi için mali açıdan yeterli olması gerekliydi. ASALA'nın 1978 tarihli bildirgesine göre, dünyadaki bütün Ermenilerin örgüte yardım etme zorunluluğu vardı. Bunun dışında ASALA çeşitli devlet ve örgütlerden aynı zamanda Ermeni olmayanlardan da yardım almıştır. Bunların dışında örgüt haraç, silah kaçakçılığı, sahte para ve en önemlisi uyuşturucu ticaretinden gelir elde etmekteydi.

Türkiye'deki Ermeniler de ASALA'ya yardım ettikleri görülmektedir. İstanbul’da faaliyet gösteren bir Ermeni Vakfı'nın ASALA'ya yaklaşık 30 milyar lira para gönderdiği tespit edilmişti. Ayrıca İstanbul Ermeni Patrikhanesi'ndeki bazı din adamları da ASALA'ya yardım etmekteydiler. ASALA'ya toplanan paralar sadece gönüllü olarak yapılmamaktaydı. Örgüte para vermek istemeyen zengin Ermenilerden haraç da toplanmaktaydı. Bu şekilde Toronto'da zengin Ermenilerden haraç toplayan Rafi Balyan, Melkon ve Haçik Garakhanyan ve Harut Kevork adlı ASALA militanları 1982 Eylül ayında tutuklandılar. ASALA diğer Ermeni terör örgütlerinden farklı olarak kaçakçılık işlerine de karışmıştı. ASALA'nın da dahil olduğu  bir çete Türkiye'ye yaklaşık 400 bin silah ve 2.5 milyon mermiyi kaçak yollarla sokmuştu. Bu çetenin ASALA'ya yardım eden Kapalıçarşı'daki Ermeni kuyumcularla da ilişkisi vardı. ASALA'nın uğraştığı diğer bir alan da sahte para basmaktı. 1985'te Türkiye'de 100 bin dolar sahte para basarak piyasaya süren çetenin ASALA ile ilişkisi belirlenmişti. Daha sonraki yıllarda ASALA Türkiye'de yine sahte paraları piyasaya sürecektir. 1992 yılında yakalanan ve ASALA ile irtibatlı olduğu belirlenen çetenin Türkiye'ye bir milyar dolar sahte para soktuğu iddia edilmişti. 

ASALA'nın en büyük gelirlerinden birisi uyuşturucu kaçakçılığından gelmekteydi. Ermenilerin Lübnan iç savaşından sonra Lazkiye, Güney Kıbrıs ve Atina'ya yerleşmeleri ve buraların dünya uyuşturucu kaçakçılığının merkezi olması ASALA'nın bu trafikteki rolünü  gözler önüne sermektedir. ASALA uyuşturucu işlerini organize etmemiş, fakat uluslararası uyuşturucu organizasyonları ASALA'yı ve onun Ermeni destekçilerini kullanmışlardır. ASALA'nın Avrupa'daki uyuşturucu kaçakçılığındaki rolünü göstermesi açısından şu veri yeterlidir: 1980 yılında Fransa'da tüketilen Uzakdoğu'dan gelen eroinin % 80'i ASALA yoluyla gelmiştir. Avrupa'daki ASALA ile bağlantılı en önemli uyuşturucu çetesi '‘Ayakkabıcılar Çetesi" adı verilen örgüt idi. Çetenin lideri Kevork Vartanyan ve 17 üyesi İsveç'te 1982 yılında yakalanmıştı.

ASALA diğer Ermeni örgütlerinden farklı olarak dünyanın değişik yerlerindeki terör örgütleriyle de işbirliği yapmıştır. FKÖ ile ilişkisinin dışında Japon Kızıl Ordusu, İtalyan Kızıl Tugaylar, EOKA- B, Kürdistan İşçi Partisi (PKK), İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu (IRA) ve başta TİKKO olmak üzere Marksist-Leninist Türk örgütleriyle de bağlantısı bulunmaktadır. ASALA eylemlerinde takma adlar da kullanmıştır. 3 Ekim, Orly, 9 Haziran, Ermenistan Gizli Ordusu, Yeni Ermeni Direnişi, Fransa Eylül Örgütü, 15 İsviçre Grubu, Kızıl Ermeni Ordusu, Dünya Cezalandırma Teşkilatı, 28 Mayıs, Ermeni Milli Komitesi ve Ermeni Halk İhtilal Hareketi bunlardan bazılarıdır. 

ASALA 1975-1986 yılları arasında 158 eylem gerçekleştirdi. Bu eylemlerin gerçekleştirildiği ülkeler ise şekildedir: Fransa 36, Lübnan 29, Türkiye 19, İtalya 18, İsviçre 15, İran 8, İspanya 8, İngiltere 5, ABD 4, Kanada 4, Danimarka 4, Federal Almanya 3, Yunanistan 3, Irak 1 ve Lüksemburg 1. ASALA en fazla Fransa, Lübnan, Türkiye, İtalya ve İsviçre'de eylem yapmıştır. ASALA'nın eylem yeri olarak özellikle Fransa'yı seçmesi bu ülkedeki Ermeni nüfusun fazla olması nedeniyle militanların kendilerini rahat hissetmeleridir. Nitekim Ermeni teröristler tutuklansalar da ya hemen salıveriliyorlar, ya da çok az ceza alıp hapisten çıkıyorlardı. Bun da Fransız basının taraflı tutumunun etkisi büyüktü.

ASALA'nın hedefinde olan ülkeler ise Türkiye 69, Fransa 29, İsviçre 25'tir. Türk hedefler çoğunlukta olmasına rağmen toplamda ancak %40'a tekabül etmektedir. ASALA'nn Türkiye'nin dışındaki hedeflerin büyük çoğunluğunun Fransa ve İsviçre'ye yönelik olmasının nedeni ise ASALA militanlarının bu ülkelerde yakalanması ve bunların salıverilmesi için ASALA'nın bu ülkelere yönelik tehdit saldırılarıydı.  

3. ASALA'yı Destekleyen Devletler ve Örgütler

Lübnan ve Filistin Örgütleri

Lübnan'ın bulunduğu şartların Ermeni terör örgütlerini ortaya çıkardığından bahsedilmişti. ASALA'nın altyapısını oluşturan Hınçaklar 1960'lı yıllardan itibaren Lübnan'da bulunan Kemal Canbulat'ın İlerici Sosyalist Partisi ve FKÖ'nün çeşitli fraksiyonları ile işbirliği içerisine girdiler. Kendisi de bir FKÖ militanı olan Agopyan "Ermenilerin birçoğu 1966'dan beri katıldıkları Filistin Araplarının mücadelesinden çok şey öğrendiler" demekteydi. ASALA'ya özelikle George Habaş tarafından yönetilen FKÖ'nün ufak bir radikal fraksiyonu olan Filistin'in Kurtuluşu için Halkçı Cephe Hareketi (FKHC) eğitim ve lojistik destek sağlamıştır. ASALA'nın merkezi Batı Lübnan'da bulunmaktaydı. Ayrıca örgüt Beyrut'ta bulunan Lübnanlı komünist milletvekili Zahir el Hatib'in sahibi olduğu İşçilerin Sesi (Al Shagyla) gazetesini de merkez büro olarak kullanmaktaydı.

FKÖ-ASALA ilişkisi, 8 Nisan 1980'de Sayda'da yapılan toplantıda daha da pekişti. Bu toplantıya PKK da katılmıştı. ASALA, FKÖ'nün dışında Libya'nın desteklediği Lübnan Arap Ordusu (LAA) tarafından da özellikle lojistik olarak yardım almaktaydı. İsrail'in 1982'de Lübnan'ı işgal etmesi üzerine FKÖ Lübnan'dan ayrılınca ASALA da başka bir Filistinli terörist grubun lideri olan Ebu Nidal (gerçek adı Sabri Halil El Benna) ile birlikte Bekaa vadisine geçti. Ebu Nidal'in FKÖ ile problemleri nedeniyle ASALA-FKÖ arasının bu tarihten sonra açıldığı görülmektedir. Nitekim FKÖ Türkiye Temsilcisi, 7 Ağustos 1982'de gerçekleşen Esenboğa saldırısını kınadı. 1985'ten sonra Suriye ile sürtüşmeye giren ASALA 7 Şubat 1986'da bir bildiri yayınlayarak FKÖ ile arasındaki buzları eritmeye çalışsa da FKÖ, ASALA ile her hangi bir bağlantılarının olmadığını açıklamıştır.  

SSCB

SSCB'nin 1970'li yıllarda bütün Marksist terör örgütlerini desteklediği bilinmektedir. SSCB FKÖ'yü özellikle de bir Hıristiyan Marksist olan George Habaş'ın liderliğindeki FKHC'yi desteklemekteydi. ASALA da SSCB'nin desteği ile bu örgüt tarafından daha kuruluşundan itibaren himaye altına alındı. Sovyetlerin bir Ermeni terörist grubunu desteklemesindeki amaç, NATO'nun güneydoğu kanadını zayıflatma stratejilerinin bir parçası olarak, Türkiye'de istikrarsız bir rejim istemeleridir. İran'ın, Batı bloğundan ayrılmasından sonra NATO ittifakı için Türkiye'nin kazandığı önemin bilincinde olan Sovyetler, Türkiye'ye yönelik Ermeni hareketiyle yakından ilgilendiler. Fakat Sovyetler Birliği ASALA'yı desteklediğini ısrarla inkâr edecektir. 

Sovyet yönetimi milliyetçilik hareketlerinden çekindiği için ASALA'ya destek olsa dahi hiçbir zaman Sovyet Ermenistanı’nın ASALA tarafından bir üs olarak kullanılmasına izin vermeyecektir. Zaten ASALA'nın bildirgesinde Sovyet Ermenistanı ile ilgili herhangi bir iddia bulunmamaktadır. Aynı zamanda SSCB dost bir ülke olarak takdim edilmişti. Bunun dışında kuruluşundan itibaren Sovyetler Birliği ASALA'yı terör örgütü olarak değil, diğer Marksist örgütler gibi  "bağımsızlık savaşçıları" olarak görmekteydi.  SSCB ASALA'nın bir terör örgütü olduğunu ancak 1983 Orly baskınından sonra kabul etmiştir. 

ASALA militanları, Marksist görüşe sahip olan Nayif Hawathme ve Dr. George Habaş örgütlerinin Suriye'deki Ammuriye ile Lübnan’daki Damur ve Sidon kamplarında diğer terör örgütlerinin militanları ile birlikte Sovyet uzmanlar tarafından özel olarak eğitildiler. Nitekim Sovyet Gizli Servisi (KGB) Ortadoğu Masası’nda görevli terör uzmanı Nurseviç Brutens, ASALA militanlarını eğitmek üzere Beyrut’a gitmişti. Ammuriye kampında eğitim gören 317 teröristin  300'ü (170’i İran, 130'u Türk uyruklu olmak üzere) 300'ü Ermeni'ydi. Ayrıca KGB'nin Ermeni asıllı 8 ajanı ASALA'nın Türkiye'ye yönelik katliam planlarını hazırlamaktaydı. 

Suriye

Suriye'den habersiz Lübnan'da bir şey olamayacağından, Agopyan da 1970'lerin sonuna doğru Şam ile bağlantıya geçti ve 1980'li yılların başından bu yana Suriye gizli servisleri ile yakın bir işbirliği içinde oldu. Suriye'nin ASALA'ya Moskova'nın isteği üzerine destek verdiği öne sürülmektedir. Moskova daha önce bahsedildiği gibi ASALA'yı desteklerken Sovyet Ermenistanı'ndaki Ermenilerin de milliyetçilik duygularının ortaya çıkmasına yol açabilir endişesiyle bu yolu Suriye üzerinden yapmaktaydı. 1982 yılında Lübnan'ın İsrail tarafından işgalinden sonra ASALA elemanlarını Şam'daki karargâha taşıdı. Militanların eğitimleri ise Suriye'nin kontrolündeki Bekaa Vadisi'nde yapılacaktı. Suriye'de ASALA'ya yardım edebilecek Ermeni topluluğu da bulunmaktaydı. ASALA Suriye ilişkisinde FKÖ'den ayrılan Ebu Nidal önemli bir yere sahiptir. ASALA'nın Suriye'ye yerleşmesine Ebu Nidal öncülük etmişti. Ebu Nidal grubu ile çalışmaya başlayan ASALA militanları Bekaa Vadisi'nin dışında başkent Şam yakınlarındaki Humus Askerş Kampı'nda eğitilmeye başlanmıştır.   

l982-83'te Ebu Nidal'in iki kurmayı (Ebu Nizar ile Abdurrahman İsa) Agopyan'ı Suriye Hava Kuvvetleri'nin istihbarat şefleri ile tanıştırdılar. Agopyan da bu istihbarat biriminden Haitham Said ile yakın ilişki kurdu. Temmuz 1983'te Orly Havaalanı'nda THY bankosu da Ebu Nidal’in lojistik desteği ile bombalandı. 1983 Temmuz ayında Orly saldırısından sonra ASALA bölündüğü zaman Agopyan'ın arkasında yine Suriye vardı. Agopyan Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'ın kardeşi Rifat Esad'ın kontrolü altına girdi. Suriye ASALA'ya silah, eğitim gibi imkânlar sunarken, ASALA da bunun karşılığında eylemlerinde Suriye'ye de yer vermekteydi. ASALA, Suriye'nin isteği doğrultusunda Irak'ta ve Türkiye'de Kürtlerle birlikte bazı eylemlerde bulundu. 

1983 yılı sonlarına doğru Türkiye’nin baskısı sonucunda ASALA'nın Bekaa vadisinden çıkartıldığı belirtilse de, Suriye'nin örgüte desteği devam etti. Fakat daha sonra Türkiye'nin dışında terörün kendisine yönelmesi üzerine Fransa'nın da Suriye'ye baskısı neticesinde Suriye, ASALA’ya ait eğitim kampları ve faaliyet merkezlerini kapattığını açıkladı. Bunun üzerine ASALA, İsrail’in Lübnan'dan çekilmesinden sonra Beyrut’a ve Tahran’a gitmek zorunda kaldı. Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkiler 1986 yılında Suriye Başkanı Abdurrauf el Kasım'ın Türkiye'ye Turgut Özal'ın da Suriye'ye ziyareti ile daha da pekişti. Suriye artık kesin bir şekilde ASALA'ya karşı bir tavır takındı.

İran

1982 yılında ASALA'nın Lübnan'ı boşaltmasından sonra, örgütün elemanlarının gittiği ülkelerden birisi de yaklaşık 250.000 Ermeni nüfusunun yaşadığı İran oldu. İran 1983 Temmuz-Ağustos aylarında ASALA ile iletişime geçti. ASALA'nın da buna ihtiyacı olduğu için bu teklife karşılık verdi. ASALA yöneticileri ile İranlı yetkililer arasında yapılan görüşmede örgüte silah temin etme yolları ve eğitimleri üzerinde duruldu. ASALA da İran'ın istediği eylemleri gerçekleştirecekti. Ağustos 1983’te ASALA militanları Kürtlerle birlikte İran tarafından Irak'a karşı Hacı Umran'a düzenlenen saldırıya katıldı. 1983 Ağustosunda ASALA Tahran'daki bazı Fransız temsilciliklerine bombalı saldırılar düzenledi. Bu tür saldırıların İran yönetiminin haberi olmadan yapılmasına imkân yoktu. 1984 Mart ve Nisan aylarında Türk diplomatlarına karşı düzenlenen saldırılar, ASALA’nın Tahran'da son derece rahat hareket ettiğini göstermektedir. İran bu saldırılara karşı tedbirler aldığını söylese de örgüt ile irtibatını koparmadı. Özellikle 1985'ten sonra Suriye ile arası bozulan ASALA, Bekaa vadisindeki militanlarını İran'a taşıdı. ASALA İran ile ilişkilerini daha da ileriye götürerek, Beyrut’ta Amerikan ve Fransız askerlerine karşı bombalı eylemlerde bulunan Humeyni yanlısı radikal Şiî’lerin kurduğu "İslâmî Cihad” terör örgütünü desteklediğini açıkladı.

Yunanistan ve Güney Kıbrıs 

Yunanistan ve Güney Kıbrıs Türkiye ile Kıbrıs Barış Harekâtı ve diğer sorunlar nedeniyle ASALA'yı desteklediler. İsrail'in Lübnan'ı işgali sonucunda buradan ayrılan ASALA militanlarının gittiği ülkeler arasında Yunanistan ve Güney Kıbrıs da vardı. İlk aşamada idari düzeyde 1982 yılında Yunanistan İçişleri Bakanlığı Ermeni asıllı Lübnanlılara oturma izni verdi. Aynı bakanlık Atina’nın merkezinde Geçici Ermenileri Kabul Merkezi'nin kurulmasına göz yumdu. Bu merkez ASALA militanlarının saldırılarından önce ve sonra toplandıkları bir yer haline geldi. Bunun dışında Atina'da ASALA militanlarına sahte kimlik ve pasaport sağlayan bir ofis kuruldu. 

ASALA Yunanistan'ın dışında Güney Kıbrıs'ta da yeniden örgütlenmekteydi. ASALA'nın eğitildiği kamplarından birisi de Güney Kıbrıs'ta bulunmaktaydı. Trodos dağlarında ASALA'nın militanları ile PKK militanlarını birlikte eğitim yapmaktaydılar. 1985'ten sonra Suriye ASALA'yı ülkesinden dışarı çıkartınca Agop Agopyan, Kıbrıs Rum kesimine, oradan da Atina'ya geçti ve burayı üs olarak kullanmaya başladı. Zaten Agop Agopyan Atina'da öldürülecektir. 

ASALA ve PKK

ASALA terör örgütleriyle de iç içe olmuştur. Bunlardan Türkiye'yi ilgilendiren en önemli örgüt PKK'dır. Marksist bir örgüt olan PKK da ASALA gibi Sovyetler Birliği ve FKÖ'nün gayretleriyle 1975 yılında Lübnan'da kuruldu. ASALA ile PKK aynı kamplarda FKÖ tarafından eğitildiler. Somut olarak ilk birliktelik 8 Nisan 1980 tarihinde yine FKÖ'nün düzenlediği bir toplantıda gerçekleşecektir. Toplantıda Türk devletinin yıkılarak Ermeni ve Kürt istekleri yerine gelene kadar Türkiye'ye karşı silahlı operasyonlar düzenleneceğini belirtilmekteydi. PKK eski Merkez Komitesi üyelerinden Baki Karer'e göre Abdullah Öcalan yurtdışında sadece ASALA ile ilişki kurmuştu. Böylece örgüt PKK ile ilişkilerini stratejik düzeye çıkarmış Türkiye ve Avrupa'da bir dizi ortak eylemler planlamıştı.

İki örgüt arasındaki ilişkiye dair çok sayıda örnek bulunmaktadır. ASALA'nın 7 Ağustos 1982 tarihinde gerçekleştirdiği Esenboğa baskınına PKK lojistik destek sağlamıştı. ASALA militanlarına silahı PKK sağladığı gibi operasyon sırasında da gözcülük yapmıştı. Eroin kaçakçılığında da PKK-ASALA işbirliği bulunmaktaydı. İsveç gizli polisi SEPO’nun saptamalarına göre Öcalan'ın karısı Kesire Öcalan Kevork Vartanyan ile ilişki kurmuştu. Vartanyan ise ASALA'nın İsveç’teki eroin çetesi olan "Ayakkabıcılar Çetesi" ile irtibatlı birisiydi.

ASALA ve PKK hakkındaki araştırmaları ile tanınan Uğur Mumcu 1984 yılının iki örgüt açısından bir dönüm noktası olduğuna dikkat çekmektedir. 1984'te ASALA ile PKK bir toplantı yapmış ve ASALA sahneden çekilmiş, PKK eylemlerine başlamıştı. Mumcu'ya göre ASALA ile PKK'nın yöntemleri de aynıydı. PKK, Cizre ve Silopi olaylarını kullanarak sorunu Almanya aracılığı ile uluslararası platformlara yansıtmayı başardı. Yani PKK ASALA’nın 1984 yılında bıraktığı eylemlere 1984 yılı Ağustos ayında başlayarak ASALA’nın izlediği taktik ve strateji ile aynı diplomatik yolu izlemektedir. Kısaca şu şekilde denilebilir: ASALA bitti PKK başladı. 

PKK'nın Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da gerçekleştirdiği eylemlere ASALA'dan yardım gelmekteydi. 15 Ağustos 1984'te PKK'nın ilk en büyük eylemi olan Eruh ve Şemdinli olaylarına ASALA örgütüne bağlı Ermeni militanları da katılmıştı. ASALA'nın 1985'ten sonra etkinliğinin azalması ve Agopyan'ın öldürülmesinden sonra (1988) bazı ASALA militanlarının PKK'ya geçtiği de iddialar arasındadır. Türk Emniyet Genel Müdürlüğü'nün tespitlerine göre 1993 yılı sonlarında PKK ve ASALA militanları Ermenistan'daki kamplarda eğitilmektedirler. Abdullah Öcalan, Ermenistan'la olan ilişkilerini bizzat kendisi yürütmektedir. 

4. ASALA'nın Etkinliğini Niçin Yitirdi?

ASALA, eylemlerini 1982-1983 yılları arasında yoğunlaştırdı. İşin ilginç tarafı ASALA'nın zayıflamaya başladığı dönem de bu zamana denk gelmektedir. ASALA en büyük darbeyi 1982 yılında İsrail'in Lübnan'a saldırması ile yaşadı. Kurulduğu andan itibaren bu ülkeye yerleşen ASALA militanları, Lübnan'ı terk ederek, Suriye, Yunanistan, Güney Kıbrıs ve İran gibi yerlere gitmek zorunda kaldılar. Hatta İsrail saldırılarında ASALA lideri Agop Agopyan'ın öldürüldüğü iddiaları da ortada dolaştı. 

ASALA'nın tarihinde derin iz bırakan diğer bir olay 8 kişinin ölümüne ve 60'dan fazla kişinin yaralamasına neden olan 15 Temmuz 1983 tarihindeki Orly saldırısıdır. ASALA'nın hedef gözetmeksizin saldırıları ile dünya kamuoyunda oluşan "Ermeni'' kavramı ile "terör"ün eşanlamlı hale gelmesinden, hatta "katil ırk" kimliği ile damgalanmaktan rahatsız olan Dünyanın değişik yerlerinde yaşayan birçok Ermeni için bu olay bardağı taşıran son damla oldu. Ve hemen ertesi gün, 16 Ağustos 1983'ten itibaren örgütten ayrılıklar belirmeye başladı. ASALA'nın gerçekleştirdiği kanlı eylemleri onaylamayan ASALA'nın solcu kesimi Monte Melkonyan'ın başkanlığında ASALA-RM (Revolution Movement/Devrimci Hareket)’yi kurdu. Merkezi Paris'te bulunan ve liderliğini Ara Toranyan'ın yaptığı Ulusal Ermeni Harekâtı (MNA) bu olaydan sonra ASALA-RM'yi desteklemeye başladı. ASALA-RM, hedeflerinin sadece Türkler olduğunu açıkladı. Ayrıca Fransa, İngiltere ve Kuzey Amerika'daki Ermeni gruplarının 1983'te oluşturduğu Ermenistan’ın Kurtuluşu İçin Demokratik Cephe Hareketi de Agopyan’a karşı olduğunu açıkladı. ASALA ise Demokratik Cephe Ermenilerini büyük güçlerin çıkarlarına hizmet edecek "küçük burjuva yanlısı" olarak suçladı. 

ASALA'nın zayıflamasındaki diğer bir etken ise Batılı ülkelerin ASALA'ya karşı tavır almalarıydı. ASALA hedeflerinin kendilerine yöneldiği 1981 yılından beri, aslında Batılı ülkelerde ASALA'ya karşı bir tavır belirmeye başlamıştı. Fakat 1982'den sonra bu durum daha gözle görülür hale geldi. Beş Avrupa ülkesi, 1982 Eylül ayında ASALA'nın eylemlerine karşı somut bir adım atarak Bonn'da bir toplantı gerçekleştirdiler. Federal Almanya, İtalya, Fransa, Avusturya ve İsviçre İçişleri Bakanlarının katıldığı ve Federal Almanya İçişleri Bakanı Gerhard Baum'un başkanlığında gizli olarak gerçekleştirilen toplantıda, ASALA'ya karşı ortak mücadele edilmesi ve ASALA'nın eylemlerine hoşgörü gösterilmemesi hususları kararlaştırıldı. 1983 Orly baskını ise bu tavrı daha etkili hale getirdi. Başta Fransa olmak üzere Avrupa'nın değişik ülkelerinde ASALA militanları tutuklandı. Sadece Orly baskını ile alakalı Fransa'da 51 ASALA üyesi tutuklandı. Bunların arasında ASALA liderlerinden Varujan Garbisyan ve Ara Toranyan da vardı. 1985 yılında ise ASALA-RM lideri Monte Melkonyan, Fransa tarafından tutuklandı. 

ASALA'nın güç kaybetmesindeki diğer bir faktör örgüt içi çekişmeleridir. Oldukça despot bir lider Agop Agopyan örgüt içerisinde çok sayıda infaz emri verdi.  Örgüt içi infazları Orly katliamının baş sorumlusu Varujan Garbisyan ve Vicken Ayvazyan gerçekleştirmekteydi. Bu iki militan Ekim 1981 yılında örgütün para ve silahlarını kaçırdığı iddiası ile Arsen Vartanyan'ı öldürdü. Şubat 1982'de ise casusluk iddiası ile Hamo Moskofyan'a ölüm emri verildi. Bunların dışında ASALA'dan ayrılmak isteyenlerin de cezası ölüm idi. 1982 yaz aylarında Sarkis Külhancıyan örgütten ayrılmak istediğini söylediğinde öldürüldü. Agopyan kendisine muhalefet edenlere karşı da müsamahasızdı. Ara Toranyan ve Kanada Ermenilerinin lideri Harutyun Kevork, Agopyan'a karşı çıktıkları için bombalı saldırıya maruz kalmışlardı. Fakat ASALA'ya karşı ASALA-RM'nin operasyonları da bulunmaktaydı. Daha önce örgüt içi birçok suikastı gerçekleştiren Vicken Ayvazyan ile Haçik Havariyan'ı 15 Temmuz 1983'te ASALA-RM militanları Aram Vartanyan ve Garlen Annanian öldürdüler. Fakat Vartanyan ve Annanian Agopyan'ın emriyle ölmekten kurtulamadılar. ASALA, rakip Ermeni terör örgütü, JCAG-ARA'yı kuran Taşnaklara karşı da bazı eylemlerde bulunmaktaydı. 

Ermeni kamuoyu 1985'ten sonra ASALA ve diğer terör örgütleri amaçlarına ulaştıklarını düşünmekteydiler. Onlara göre dünya kamuoyu 1915 yılında yaşananları artık bilir bir hale gelmişti, o halde terör eylemleri artık anlamsızdı. Batı Almanya'nın Münih kentinde olağanüstü toplanan Ermeni Ulusal Komitesi, 1985 yılında Türkiye'ye karşı özellikle siyasi platformda yoğun mücadele vermeyi kararlaştırdı. 1985 yılının sözde Ermeni soykırımının 70. yıldönümü olduğunu ifade eden Ermeni Ulusal Komitesi, başta Amerikan Kongresi ve Avrupa Konseyi olmak üzere, dünya çapında yoğun siyasal propaganda yapmaya karar verdi. Ermenilerin siyasal alandaki bu yoğun çalışmaları sayesinde 18 Haziran 1987'de Ermeni iddiaları Avrupa Parlamentosu'nda kabul edildi. Karar metninde "soykırım" ifadesinin de yer alması sağlandı. 

ASALA'nın etkinliğinin azalmasındaki bir diğer unsur ise Türkiye'nin aldığı bir takım önlemlerdir. 1975 yılından beri devam eden Ermeni terörünü Türkiye sadece kınamakla ve terörün olduğu ülkelerde katillerin bulunmasını istemekle yetinmişti. Türk kamuoyu ise artık terörün bitmesini istemekteydi. Türkiye'nin Ermeni terörüyle daha ciddi bir şekilde mücadeleye karar vermesinde Paris baskını (24 Eylül 1981), Esenboğa saldırısı (7 Ağustos 1982) ve Atilla Altıkat'ın öldürülmesi (27 Ağustos 1982) olaylarının etkisi vardır. Esenboğa saldırısında yaralı ele geçirilen Levon Ekmekçiyan'dan ASALA ile ilgili çok önemli bilgiler elde edildi. MİT teşkilatı içerisinde ASALA'ya karşı operasyona katılacak ekipler kuruldu. Bu ekipler arasında 1980 öncesi ülkücüler ve Iraklı Türkmenler de bulunmaktaydı. Abdullah Çatlı da bu operasyonlara katılmıştı. Türk istihbaratı ASALA'ya karşı başta Fransa olmak üzere Güney Kıbrıs, Yunanistan, İngiltere, Belçika, Hollanda, Avusturya ve Almanya ile Lübnan'da operasyonlar gerçekleştirdi. Kasım 1982'de Hollanda'da başlayan bu operasyonlar Agop Agopyan öldürülünceye kadar devam etti. Kesin olmamakla birlikte Türk birimlerinin 20'ye yakın operasyon gerçekleştirdiği tahmin edilmektedir.         

ASALA'nın lideri Agopya'nın öldürülmesi örgüte vurulan diğer bir darbedir. Agopyan, 28 Nisan 1988'de Atina’da iki kişi tarafından vurularak öldürüldü.Agopyan’ın üzerinden Yemenli bir işadamına ait Muhammed Kasım adına düzenlenmiş bir pasaport çıktı. Agopyan'ı kimin öldürttüğü hala gün yüzüne çıkmamıştır. ASALA Agopyan'ın öldürülmesinin ardından ilk önce Türkiye'yi sorumlu tuttu. Daha sonra, Ermeni yayın organı Armenian Reportier, Suriye gizli servisi tarafından hazırlanan bomba yüklü otoların ASALA militanlarınca Beyrut'un Hıristiyan kesimine götürülüp patlatılma isteğine karşı çıktığı için Agopyan'ın Suriye tarafından öldürüldüğünü iddia etti. ASALA tarafından benzer bir iddia 1990'da geldi. Diğer bir iddia da Fransa'nın öldürdüğü konusunda. Bu iddiaya göre Ebu Nidal ile anlaşan Fransız gizli servisi Agopyan'a muhalif bir Ermeni çetesine sızarak Agopyan'ın öldürülmesini sağlamıştı. 

 Agop Agopyan öldükten sonra ASALA artık tamamıyla dağılma sürecine girdi. ASALA militanlarının bir kısmı PKK'ya katılırlarken bir kısmı da 1989 yılından itibaren Azerbaycan ile Sovyet Ermenistanı arasındaki savaşa dahil oldu. ASALA militanlarının bazılarının savaşta komutanlık yaptıkları görülmektedir. Bunlardan birisi de ASALA'nın liderlerinden biriyken 1983'te örgütten ayrılarak ASALA-RM'yi kuran Monte Melkonyan idi. Melkonyan burada savaşırken 1993 yılında öldürüldü. Ermenistan Devlet Başkanı Levon Ter Petrosyan da  Melkonyan'ın cenaze törenine katılanlar arasındaydı.

SSCB'nin dağılmasından sonraki süreçte Eylül 1991'de bağımsızlığını ilan eden Ermenistan'ın başkenti Erivan'a çok sayıda ASALA militanı gitti. 1990'lı yıllarda ASALA'nın tekrar canlandırılmaya çalışıldığı görülmektedir. Lübnan’ın Ajkar kasabasında toplanan ASALA komitesinde eski eylem çizgisine yeniden dönülmesi konusunda görüş birliğine varılırken, yeni ve etkin eylemler yapılması kararlaştırıldı. KGB de bir açıklama yaparak ASALA’nın hala etkinliğini sürdürdüğünü ve Ermenistan’a yasadışı yollardan silah sevkiyatında önemli bir rol üstlendiğini açıkladı. Bu gelişmelere paralel olarak Aralık 1991'de Türkiye'nin Budapeşte Büyükelçisi Bedrettin Tunabaş'a düzenlenen saldırıyı ASALA üstlendi. Böylece ASALA yıllar sonra bir Türk diplomatına karşı düzenlenen suikastı üstleniyordu. Fakata ASALA bir daha eski günlerine dönemeyecektir.

5. ASALA'nın Önemli Eylemleri

Daniş Tunalıgil (22 Ekim 1975 - Viyana / Avusturya) ve İsmail Erez (24 Ekim 1975 - Paris / Fransa) Suikastları: 

22 Ekim 1975 günü Türkiye'nin Viyana Büyükelçisi Daniş Tunaligil, makam odasında üç kişi tarafından otomatik silahlarla öldürüldü. Büyükelçinin makamına giren kimliği meçhul şahıslar, Türkçe olarak "Büyükelçi siz misiniz" demişler ve Tunalıgil'in "Evet benim" demesi üzerine silahlarını ateşlemişlerdir. Olayı Ermeni terör örgütleri ASALA ve JCAG-ARA ile Rum terör örgütü EOKA-B üstlendi. O sıralarda Ermenilerin bu şekilde cinayet işleyemeyeceğini düşünen Viyana polisi cinayetin zanlısı olarak üç Yunanlıyı aramaya başladı. Kıbrıs konusunda son derece gergin bir dönemde bu olayın patlak vermesi, katillerin Kıbrıslı Rum olduğu varsayımının yapılmasına neden olmaktadır. 

Viyana suikastından 2 gün sonra 24 Ekim 1975'te Türkiye'nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve şoförü Talip Yener de öldürüldüler. Viyana'daki APA Ajansını arayan kişiler "EOKA-B, bir kez daha Paris'te darbeyi indirdi. Yaşasın Kıbrıs" diye bağırdı. Fakat olayı ASALA ve JCAG-ARA da üstlendi. Bir kaç gün sonra ise EKAS (Kıbrıs Rum Kurtuluş Ordusu) adlı bir örgüt ortaya çıkarak Viyana ve Paris'teki cinayetleri kendilerinin işlediğini öne sürdü ve "Darbelerimizi Kıbrıs'ta indirmemiz şart değildir. Biz dünya kurtuluş hareketinin bir parçasıyız" şeklinde bir açıklama yaptı. 

Tunalıgil ve Erez'in katilleri bütün aramalara rağmen bulunamadı. Paris polisi tutukladığı 15 Ermeni'yi serbest bıraktı. Viyana polisi şüpheli 3 Yunanlının olayla ilgisi olmadığını açıkladı ve Tunalıgil'in öldürülmesiyle ilgili dosyayı kapattı. Tunalıgil ve Erez suikastlarının Yunanlılar tarafından işlenmediği daha sonraki bulgularla kesin olmasına rağmen, ASALA tarafından mı yoksa JCAG-ARA tarafından mı gerçekleştirildiğine dair şüpheler bulunmaktadır. Hyland bu iki cinayetin JCAG-ARA tarafından işlendiğini savunmaktadır. Alper Gazigiray ise Tunalıgil suikastını Nunar Sofuyani ve Kevork Kekiçyan, Erez suikastını ise Varujan Aznavur adlı Taşnak komitesinin fanatik militanları tarafından düzenlendiğini söylemektedir. Gazigiray'ın bu tespitleri, Taşnak komitesi JCAG-ARA ile alakalı olduğu için cinayetlerin de bu örgüt tarafından işlendiği anlamına gelmektedir. JCAG-ARA daha sonraki süreçte gerçekleştirdikleri suikastları üstlenirken aynı zamanda Viyana ve Paris suikastlarını de kendilerinin düzenlediklerini söyleyeceklerdir. Ayrıca ileriki yıllarda gazetelerde bu suikastın JCAG-ARA tarafından işlendiği yazılacaktır. Bu anlatılanlar ışığında Tunaligil ve Erez'in katillerinin JCAG-ARA üyesi oldukları daha ihtimal dahilindedir. Fakat ne olursa olsun iki Türk büyükelçisi öldürülmüş, fakat olayın failleri Ermeni caniler yakalanamamıştır. 

Oktar Cirit Suikastı (16 Şubat 1976 - Beyrut / Lübnan):

Beyrut Büyükelçiliği Birinci Katibi Oktar Cirit, 17 Şubat 1976 günü, Beyrut çarşısında gündüz vakti öldürüldü. Olayı ASALA üstlendi. Türkiye Lübnan hükümetinden etkin bir soruşturma yapılmasını istedi. Fakat bütün aramalara rağmen Cirit'in katilleri bulunamadı. Cirit'in katilinin ASALA'nın kurucularından olan Agop Tarakçıyan olduğu daha sonra ortaya çıkacaktı. Bazı kimselere göre bu olay ASALA'nın Türk diplomatlarına yönelik işlediği ilk eylemdi. 

Doğan Türkmen Suikastı (6 Şubat 1980 - Bern / İsviçre):

Türkiye'nin İsviçre Büyükelçisi Doğan Türkmen, 31 Temmuz 1980 tarihinde Bern kentinde silahlı kişilerin saldırısı sonucunda yaralandı. Olayı JCAG-ARA ve ASALA üstlendi. Ölümden aracın sol tarafına oturduğu için kurtulan Doğan Türkmen, İsviçre'de zırhlı otomobillerin trafik müsaadesi olmadığı için kullanılmasına izin verilmediğini söyledi. Türkmen'i yaralayan Max Kilimciyan adlı bir Ermeni Fransa'nın Marsilya şehrinde yakalandı. Yargılanmaya başlayan Kilimciya'nı, kurtarmak için Ermeniler yardım kampanyası başlattılar. Kilimciyan, öldürmeye tam teşebbüsten mahkeme önüne çıkmasına ve tanıkların ifadelerinde ateş eden kişinin Kilimciyan olduğunu söylemelerine rağmen 2 yıl cezaya çarptırıldı. 8 Şubat 1980 tarihinden beri tutuklu olan Kilimciyan 29 Şubat 1982'de yani cezasının onaylanmasından 4 gün sonra serbest bırakıldı. Kilimciyan'ı destekleme komitesi bunun ilk zafer olduğunu ilan etti. Böylece Ermeni lobisi insan öldürmeye yeltenen birisinin salıverilmesini sağladı. 

Galip Özmen Suikastı (31 Temmuz 1980 - Atina / Yunanistan):

Türkiye'nin Atina Büyükelçiliği'nde görevli ataşe Galip Özmen ve kızı Neslihan, 31 Temmuz 1980 günü gece otomobillerine açılan yaylım ateşi sonucu öldürüldü. Saldırıyı ASALA üstlendi. Beyrut'ta ASALA adına yapılan açıklamada Ermenilerin Özmen'in katiliyle ilgili olarak sorguya çekilmesi halinde Yunanlı diplomatlara karşı da terör girişimlerinde bulunulacağı bildirildi. Bu arada Galip Özmen'in Ermeniler tarafından öldürülmediği yolunda şüpheler ortaya çıkmaya başladı. Yunanistan'daki aşırı sağ kesimi ve cuntacı unsurları temsil eden Milliyetçi Cephe Partisi'nin gençlik örgütü ENEP, Özmen'in katline sahip çıktı. Fakat Lefkoşa'da yayımlanan Rumca gazetelere bir bildiri gönderen ASALA, cinayeti bir kez daha üstlendi. Bütün aramalara rağmen Özmen'in katilleri Yunan polisi tarafından bulunamadı.  

Lyon Türk Konsolosluğu Saldırısı (5 Ağustos 1980 - Lyon / Fransa)

5 Ağustos 1980  tarihinde Fransa'nın Lyon Türk Konsolosluğu'na bir saldırı gerçekleştirildi. Saldırı sırasında odada bulunmayan Konsolos Okan Gezer ölümden döndü. Fakat Konsolosluk görevlisi Mehmet Bozdağ ile birlikte pasaport işlemi için bekleyen üç kişi daha yaralandı. Olayı ASALA üstlendi. ASALA ayrıca AFP'nin Beyrut bürosuna bir bildiri göndererek saldırıyı gerçekleştiren Ermenilerin Fransız yetkililer tarafından tutuklandığı takdirde Fransız çıkarlarına karşı tüm dünyada saldırıya geçeceklerini açıkladı. Sanki Fransızlar da bu tehditlerden korkmuş gibi faillerin üzerine gitmedi. Hatta saldırganların saklandığı Ermeni kilisesini bile aranmadı. Böylece Lyon saldırısını düzenleyenler de yakalanamadı. 

Selçuk Bakkalbaşı'ya Başarısız Suikast Girişimi (26 Eylül 1980 - Paris / Fransa):

Türkiye'nin Paris Basın Müşaviri Selçuk Bakkalbaşı, 26 Eylül 1980 akşamı Paris'e 10 kilometre uzaklıktaki Boulogne kasabasındaki evinin önünde 2 kişi oldukları tahmin edilen kişiler tarafından saldırıya uğradı. Olayı ASALA üstlendi. Saldırıdan yaralı olarak kurtulan Bakkalbaşı hayati tehlikeyi atlatsa da, ömür boyu felç kaldı. Fransız polisinin bulduğu tek şey Bakkalbaşı'yı vuran silahın 15 yıl önceki bir öldürme olayında da kullanıldığını saptaması oldu. Olay fail-i meçhul kaldı.  

Ahmet Erbeyli Suikastı (13 Ocak 1981 - Paris / Fransa):

Paris'te Türk Elçiliği Malî Müşaviri Ahmet Erbeyli'nin otomobiline 13 Ocak 1981 tarihinde bombalı saldırı düzenlendi. Erbeyli suikasttan yara almadan kurtuldu. Suikast girişimini ASALA üstlendi. Olayın failleri bulunamadı.

Reşat Moralı ve Tecelli Arı Suikastı (4 Mart 1981 - Paris / Fransa):

4 Mart 1981 günü Ermeni 3 saldırgan, Paris'teki Türk Büyükelçiliği yakınlarında Çalışma Ataşemiz Reşat Moralı'yı ve beraberindeki din görevlisi Tecelli Arı'yı öldürdü. Saldırıyı ASALA üstlendi. ASALA Fransız polisinin olayın üzerine gitmesini önlemek amacı ile Fransa'yı tehdit etti. Ermeni teröristlerin saldırılarına yeteri kadar önlem almayan Fransa'ya Türkiye bir nota verdi. Fransız polisinin aramalarına rağmen, olayın failleri bulunamadı. 

Cavit Demir Suikastı (3 Nisan 1981 - Kopenhag / Danimarka):

Türkiye'nin Kopenhag Çalışma Ataşesi Cavit Demir 3 Nisan 1981 günü evinin kapısında Ermeni teröristlerce, 6 kurşunla vurularak ağır yaralandı. İlk kez yabancı bir diplomatın saldırıya uğradığı Danimarka'da polis olayı Reuter ajansının Londra bürosunun açıklamasıyla öğrendi. Olayı ASALA ve JCAG-ARA üstlendi. Cavit Demir'e Macar yapısı bir tabancayla ateş açıldığı saptansa da, olayı gerçekleştirenler bulunamadı. 

Mehmet Savaş Yergüz Suikastı (9 Haziran 1981 - Cenevre / İsviçre):

Türkiye'nin Cenevre Başkonsolosluğu Sekreteri Mehmet Savaş Yergüz 9 Haziran 1981 günü gecesi Cenevre'de Mardiros Mıgırdiç Jamgoçyan adlı bir Ermeni tarafından öldürüldü. 22 yaşındaki Ermeni terörist olaydan hemen sonra tutuklandı. Jamgoçyan, bir Türk diplomatını vurduktan sonra Avrupa'da yakalanan ilk Ermeni katildir. Saldırıyı ASALA üstlendi. İngiliz Reuter ajansı Jamgoçyan'ın Cenevre polisi tarafından bir süre arandığını ve polisin elinde bu kişinin fotoğrafları olduğunu iddia etti. Fakat polis bu iddianın doğru olmadığını açıkladı. Ermenilerin yoğun tehditleri altında Jamgoçyan'ın yargılanmasına başlandı. Sonunda Jamgoçyan 14.5 yıla mahkum oldu. Ermeni terör örgütlerinin Türk diplomatları ve kuruluşlarına karşı başlattığı saldırılardan bu yana ilk kez, bir terörist bu kadar ağır hapse mahkûm edildi. 

Paris THY Bürosu Baskını (11 Haziran 1981 - Paris / Fransa ):

Paris THY bürosu 11 Haziran 1981 günü ASALA'ya bağlı 18-25 yaşlarındaki 25 Ermeni tarafından basıldı. Militanlar işgal eyleminin Ermeni kuruluşlarına karşı son günlerde girişilen suikastları kınamak için gerçekleştirdiklerini söylediler. Fransız polisi teröristleri 1 saat sonra dışarı çıkardı. Fakat ASALA militanı işgalciler polis tarafından serbest bırakıldılar. 

Paris Türk Başkonsolosluğu Baskını (24 Eylül 1981 - Paris / Fransa):

ASALA üyesi Vaskan Sako Sesliyan (1956 Beyrut doğumlu), Kevork Abraham Kozliyan (1960 Beyrut doğumlu), Aram Avadis Basmacıyan (Beyrut 1960) ve Agop Abraham Joflian (Beyrut 1960) adlı 4 Ermeni 24 Eylül 1981 günü Paris'teki Türk Başkonsolosluğu'nu basarak 56  kişiyi rehin aldılar. Olay sırasında Koruma Görevlisi Cemal Özen öldürülürken, Konsolos Kaya İnal ise ağır yaralandı. ASALA Lübnan'da Ermeni teröristlerle ilgili 4 maddelik bir istek listesi yayınlayarak 12 saat mühlet verdi. Olaydan 15 saat sonra teröristler rehineleri serbest bırakarak teslim oldular ve saldırganlar tutuklandı. Bunun üzerine ASALA tutuklanan Ermenilerin serbest bırakılması için Fransa'yı tehdit etti. Fakat 4 Ermeni 7'şer yıla mahkum oldular. Bir yıl sonra Aram Basmacıyan hücresinde kendini öldürdü. Aram Basmacıyan'ın kendisini öldürmesinden sonra ASALA tehditlerini daha da artırdı. Bu tehditler üzerine Fransa ASALA ile anlaşma yoluna gitti. Üç terörist Temmuz 1986'da Fransa tarafından serbest bırakılarak Beyrut'a gitti.

Gökberk Ergenekon Suikastı (25 Ekim 1981 - Roma / İtalya):

Roma Türk Büyükelçiliği'nde görevli Konsolosluk Birinci Sekreteri Gökberk Ergenekon (28), saldırıya uğrayarak yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi. İtalyan polisi Ergenekon'a saldıranları bulmak için operasyonlara başlayınca ASALA, İtalya'yı Ermenilere baskı yapmakla suçladı. Gökberk Ergenekon'a saldıran Ermeni terörist Fransa'ya giriş yaparken yakalandı ve adının Dimitriu Giorgiu olduğu açıklandı. Ermeni teröristin yakalanması üzerine Ermeniler Fransa'ya karşı tehditlerini ve eylemlerini artırdılar. Ergenekon, Dimitriu Giorgiu ile yüzleşmek amacıyla Paris'e gitti. Yüzleştirme sırasında Türk diplomatı bir takım oyunlarla sanık hakkında tereddütte kaldı. Bunun üzerine Ermeni terörist sadece sahte pasaport taşımaktan ceza aldı. 4 aylık cezası da paraya çevrilince serbest bırakıldı ve Beyrut'a gitti.  Burada ASALA'nın düzenlediği basın toplasında Dimitri Giorgiu basına tanıtılarak gerçek adının Monte Melkonyan olduğu açıklandı. Fransa ASALA'nın en önemli militanlarından birisi böylece serbest bırakmış oldu. 

Kani Güngör  Suikastı (8 Nisan 1982 - Ottawa / Kanada):

Kanada'nın Ottawa kentindeki Türkiye Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Kemalettin Kani Güngör 8 Nisan 1982 günü uğradığı silahlı bir saldırı sonucu ağır yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi. Kani Güngör felç oldu. Güngör'e Saldıran 4 Ermeni militan Toronto'da yakalandı. Bunlar Raffic Balyan, Haig Karahanyan, Melkon Karahanyan ve Harutyan Kevork'tur. Ermeni teröristlerden Melkon Karahanyan delil yetersizliğinden serbest bırakıldı. Güngör'ün katili üç Ermeniye 13 Mayıs 1986 tarihinde yapılan duruşmada 14'er yıl hapis cezası istendi. 13 Haziran'da Haig Karahanyan 2, Raffic Balyan 9 ve Harutyan Kevork 9 yıl hapis cezası aldı. Kani Güngör felç olarak Kanada'da kalmakta idi. Başbakan Tansu Çiller'in talimatıyla 30 Kasım 1993'te Türkiye'ye getirildi.

Esenboğa Baskını  (7 Ağustos 1982 - Ankara):

Ermeni terör örgütü ASALA Türk topraklarındaki ilk büyük eylemini 7 Ağustos 1982 tarihinde Ankara Esenboğa Havaalanı'nda gerçekleştirdi. ASALA üyesi 2 Ermeni terörist dış hatlar peronunu basarak, önce bomba patlattılar ve ardından da ellerindeki otomatik silahlarla etrafı rastgele taradılar. Havaalanındaki güvenlik kuvvetlerinin açtıkları ateş sonucu teröristlerden birisi vurularak yaralanırken, diğer terörist restorana kaçarak burada bulunan yaklaşık 20 yolcuyu rehin aldı. Türk polisinin operasyonu sonucunda restorandaki terörist ölü olarak ele geçirildi. Böylelikle yaklaşık 3 saat süren operasyon başarı ile sona erdi. Saldırı sırasında üç polis ve beş sivil hayatını kaybetti. Siviller arasında bir Amerikalı kadın yolcu ve bir Alman mühendis bulunmaktadır. Ayrıca 72 kişi de çeşitli yerlerinden yaralandı. AP ajansının Beyrut bürosuna telefon eden bir kişi Esenboğa olayını "Erzurum operasyonu" olarak bildirerek sorumluluğu ASALA adına üstlendi. Saldırıda yaralı olarak ele geçirilen terörist Fransız uyruklu Levan Ekmekçiyan, ölen terörist ise Zouhrap Abraham Sarkisyan'dı. Türkiye'de yaşayan Ermeniler olayı çok sert bir şekilde kınadılar. Ekmekçiyan yargılanarak idama mahkum oldu ve 28 Ocak 1983'te idam edildi. Ekmekçiyan'ın Türk yetkililerine ASALA hakkında verdiği bilgiler bu örgüte operasyon yapılırken oldukça faydalı olacaktır. 

Kapalıçarşı Baskını (16 Haziran 1983 - İstanbul):

İstanbul Kapalıçarşı'ya 16 Haziran 1983 tarihinde saat 11.00 sıralarında bir kişi bombalı ve silahlı saldırıda bulundu. 20-25 yaşındaki saldırgan, iki kişiyi öldürdükten ve 23 kişiyi de yaraladıktan sonra kaçamayacağını anlayınca bombayla intihar etti. Olayı ASALA üstlendi. Saldırıyı düzenleyen ASALA militanının adının daha sonra Mıgırdıç Madaryan olduğu ortaya çıktı. Ancak saldırının soruşturmasında ise bir ilerleme kaydedilmedi. 

Orly Katliamı (15 Temmuz 1983 - Paris / Fransa):

ASALA tarihteki en kanlı saldırılarından birisini 15 Temmuz 1983 tarihinde Paris'in Orly Havaalanı’nda gerçekleştirdi. Havaalanında bulunan THY Bürosu'nun önünde kısa aralıklarla meydana gelen iki patlamada ilk belirlemelere göre beş kişi öldü, 21'i ağır olmak üzere 63 kişi de yaralandı. Olayı ASALA üstlendi. Daha sonra yaralananlardan üç kişinin ölmesiyle olayda ölenlerin sayısı sekize çıkacaktı. Fransız basını da daha önceki olayların tersine bu olaya tepkisiz kalmadılar ve birbiri ardına haber yaptılar. Ancak Fransa'nın olayı önceden bildiği halde müdahale etmediğine dair yorumlar da yapılmaktaydı.  

Paris'in Orly Havaalanı’ndaki saldırıdan sonra polisin çalışması sonucu tutuklanan 51 kişiden Suriye kökenli Ermeni Varujan Garbisyan, olayı planlayan kişi olduğunu itiraf etti. Fransız polisi tutuklananların 13'ünün Türk pasaportu taşıdığını bildirdi. Ohannes Semerciyan da Türk uyruklu kişiler arasındadır. Orly'de patlatılan bombanın yapımcısı olduğu iddia edilen 22 yaşındaki Soner Nayır da olaydan 3 ay sonra 8 Ekim'de Fransız güvenlik makamları tarafından Marsilya’da yakalandı. Teröristlerin yargılanması Creteil Mahkemesi'nde başladı. Savcı 3 Emeni teröristi için ömür boyu hapis cezasını istedi. Mahkeme 2 Mart 1985'te 7 ay süren duruşma sonrasında kararını verdi. Buna göre Garbisyan'a müebbet, Soner Nayır'a 15, Semerciyan'a ise 10 yıl hapis cezası verdi. Ermeniler bu kararı şiddetle kınarken, Fransa'ya karşı da tehditlerini yinelediler. Bu olay, ASALA'nın bölünmesine neden oldu. Kanlı eylemlere karşı olan grup örgütten ayrılarak ASALA-RM'yi kurdu.

Beyrut Elçiliği Baskını (29 Ekim 1983 - Beyrut / Lübnan): 

Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta 29 Ekim 1983 sabahı ASALA üyesi Ermeni teröristler bomba atarak Türk Büyükelçiliği binasını basmak istediler. Güvenlik görevlileri teröristlere ateş açarak teröristlerin binaya girmelerini önlediler. Teröristlerden Milham Sarkis Danielyan yakalandı.  

Işık Yöner Suikastı (28 Nisan 1984 - Tahran / İran): 

Başbakan Turgut Özal'ın İran'a resmî ziyaretinin başlamasına bir kaç saat kala ASALA'ya bağlı Ermeni teröristler, Tahran Türk Büyükelçiliği'nde görevli sekreter Şadiye Yönder'in eşi Işık Yönder'i başından vurarak ağır yaraladılar. AFP'nin Tahran bürosunu arayan bir kişi ASALA'nın Başbakan Özal'ın İran'a gelişini protesto etmek için saldırıyı düzenlendiğini söyledi. AFP ve UPI'nin Londra bürolarına telefon eden kişiler ise saldırıyı ASALA'nın düzenlediğini aynı akıbetin başbakan Özal'ın da başına geleceğini söylediler. Turgut Özal olayın ertesi gün yaptığı konuşmada Ermeni toplumu ile ASALA teröristlerinin birbirinden ayrılması gerektiğin söyledi. Ağır yaralanarak hastaneye kaldırılan Işık Yönder olaydan iki gün sonra koma halinden çıkamayarak yaşamını yitirdi. Olayın yine fail-i meçhul kaldı. 

Sarayburnu Olayı (3 Eylül 1984 - İstanbul):

3 Eylül 1984 gecesi Eminönü Sarayburnu mevkiinde bir çay bahçesinin otoparkında park etmiş durumda bulunan Lübnan plakalı bir otomobilde patlama meydana geldi. Patlama sonunda otomobil içerisinde bulunan Lübnan uyruklu Ali Mahmud ile Muhammed Mahmud isimli şahıslar öldüler. Olayı JCAG-ARA ve aynı zamanda ASALA üstlendi. 

6. ASALA'nın Eylemlerinin Listesi

 

Tarih

Yer

Hedef

Yöntem

Ölü

Yaralı

20 Ocak 1975

Beyrut, Lübnan

Dünya Kiliseler Birliği 

Bombalama

0

0

Dünya Kiliseler Birliği'nin Beyrut bürosu bombalandı. Bu saldırı ASALA'nın ilk eylemi olarak kabul edilmektedir. 

22 Ekim 1975

Viyana, Avusturya

Büyükelçi

Suikast 

1

0

Türkiye'nin Viyana Büyükelçisi Daniş Tunalıgil makamında çalışırken 3 Ermeni militan tarafından öldürüldü. JCAG ve ASALA olayı üstlendi. Fakat olayın faillerinin JCAG militanı olduğu konusunda daha ciddi deliller vardır. 

24 Ekim 1975

Paris, Fransa

Büyükelçi

Suikast 

0

Türkiye'nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve şoför Talip Yener Sein Nehri üzerindeki bir köprüde pusuya düşürülerek Ermeni militanlar tarafından öldürüldü.  JCAG ve ASALA olayı üstlendi. Fakat olayın faillerinin JCAG militanı olduğu konusunda daha ciddi deliller vardır. 

28 Aralık 1975

Beyrut, Lübnan

Büyükelçilik

Roketle saldırı

0

0

Türkiye'nin Beyrut Büyükelçiliği'ne roketle saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA üstlendi. 

16 Şubat 1976

Beyrut, Lübnan 

Diplomat

Suikast 

1

0

Türkiye'nin Beyrut Büyükelçiliği Başkatibi Oktar Cirit, Hamra Caddesi'nde susturucu takılmış bir tabanca ile öldürüldü. Olayı ASALA üstlendi. Oktar Cirit'in katili örgütün Agop Agopyan'dan sonra iki numaralı ismi olan Agop Tarakçıyan'dır.

2 Mart 1977

Beyrut, Lübnan

Diplomat

Bombalama

0

0

Asker Ataşe Yüzbaşı Nahit Karakaya ile İdari Ataşe lhan Özbabacan'ın otomobillerine bombalı saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA üstlendi. 

20 Ekim 1977

Atina, Yunanistan 

Diplomat

Bombalama 

0

0

Elçilik Basın Ataşesi Yardımcısı Metin Yalman'ın arabasına bomba atıldı. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

10 Mart 1978

Atina, Yunanistan

Diplomat

Bombalama

0

4

Atina'da Türk diplomatına ait otomobilin altına yerleştirilen bombanın patlaması sonucunda bir Türk diplomat, iki polis ve yoldan geçen bir kişi olmak üzere 4 kişi yaralandı. Olayı ASALA üstlendi.

12 Aralık 1978

Cenevre, İsviçre

THY

Bombalama

0

0

THY'nin Cenevre ofisine patlayıcı madde bırakıldı. ASALA eylemi üstlendi. 

22 Ağustos 1979

Cenevre, İsviçre

Diplomat

Bombalama

0

3

Konsolos Yardımcısı Niyazi Adalı'nın aracına bomba atıldı. Patlama neticesinde yoldan geçen iki İsviçreli yaralandı. Araç ise kullanılamaz hale geldi. Olayı ASALA üstlendi. 

27 Ağustos 1979

Frankfurt, Batı Almanya

THY

Bombalama

0

1

THY'nin Frankfurt ofisine patlayıcı madde atılmış ve bir Alman kadın yaralanmıştır. Eylemi ASALA üstlenmiştir. 

13 Eylül 1979

Paris, Fransa

Hava yolları

Bombalama

0

0

Paris'teki Lufthansa (Batı Almanya), KLM (Hollanda) ve THY ofislerine bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıları ASALA üstlendi. 

25 Eylül 1979

Madrid, İspanya

Hava yolları

Bombalama

0

0

Madrid'deki beş hava yolları ofisine bombalı saldırı düzenlendi. Eylemleri ASALA üstlendi.

5 Ekim 1979

Kopenhag, Danimarka 

THY

Bombalama

0

2

TYH bürolarının yakınında patlayan bombalar sonucunda iki Danimarkalı yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi.

30 Ekim 1979

Milano, İtalya

THY

Bombalama

0

0

Bombalı saldırı sonucu THY bürosu ağır biçimde hasar gördü. Eylemi ASALA üstlendi. 

9 Kasım 1979

Roma, İtalya

Turizm bürosu 

Bombalama

0

0

Bombalı saldırı sonucu Roma'daki Türk Turizm müşavirliği hasar gördü. Olayı ASALA üstlendi. 

18 Kasım 1979

Paris, Fransa

Hava yolları

Bombalama

0

3

THY, KLM ve Lufthansa Hava Yollarının ofislerine bombalı saldırı düzenlendi. Üç polis memuru yaralandı. Olayları ASALA üstlendi. 

25 Kasım 1979

Madrid, İspanya

Hava yolları

Bombalama

0

2

Al Italia, Sabena (İspanyol), British ve Trans World Hava Yolları'nın Madrid ofislerinin önünde iki bomba patladı. Eylemleri ASALA üstlendi.   

25 Kasım 1979

Paris, Fransa

Turizm bürosu

Bombalama

0

0

Bombalı saldırı sonucu ABD, İtalya ve İngiltere turizm büroları hasar gördü. Saldırıyı ASALA üstlendi.

27 Kasım 1979

Paris, Fransa

THY

Bombalama

0

3

Bombalı saldırı sonucu THY bürosu hasar gördü. Aynı zamanda 3 Fransız polis de yaralandı. Eylemi ASALA üstlendi.

9 Aralık 1979

Roma, İtalya

Hava yolları 

Bombalama

0

9

PAN AM (Amerikan), El Al (İsrail), İngiliz, İran ve Filipin Hava Yolları bürolarına bombalı saldırılar düzenlendi. Olayları ASALA üstlendi. 

22 Aralık 1979

Roma, İtalya 

Diğer

Bombalama 

0

0

Ermeni göçmenlerin ABD ve diğer ülkelere nakilleri içim kullanılan Dina Boarding house isimli mülteci evinin önünde bomba patladı. Eylemi ASALA üstlendi. 

23 Aralık 1979

Roma, İtalya

Hava yolları

Bombalama 

0

12

Fransız Hava Yolları ile TWA'nın (Amerikan) ofislerinin önünde bomba patladı. Olayı ASALA üstlendi.

10 Ocak 1980

Tahran, İran

THY

Bombalama

0

0

THY bürosuna iki adet molotof kokteyl atıldı. Eylemi ASALA üstlendi. 

19 Ocak 1980

Madrid, İspanya

Hava yolları

Bombalama

0

0

TWA, İsviçre ve Belçika Hava Yolları ofislerine bombalı saldırılar düzenlendi. Saldırıları ASALA üstlendi. 

6 Şubat 1980

Bern, İsviçre 

Büyükelçi

Suikast 

0

0

Büyükelçi Doğan Türkmen arabasına binerken silahlı saldırıya uğradı. Türkmen saldırıdan yara olmadan kurtuldu. Olayın faili olarak Max Kilimciyan isimli bir Ermeni Marsilya'da yakalanarak İsviçre'ye gönderildi. Olayı hem ASALA hem de JCAG-ARA üstlendi. 

15 Şubat 1980

Roma, İtalya

Hava yolları

Bombalama

0

0

El AL, Lufthansa ve İsviçre Hava Yolları bombalı saldırıya uğradı. Saldırıları ASALA üslendi. 

10 Mart 1980

Roma, İtalya

THY

Bombalama

2

14

THY ve Türk Turizm bürosu ofislerine bombalı saldırılar gerçekleştirildi. Olaylarda 2 İtalyan öldü ve 14 kişi de yaralandı. Olayı ASALA üstlendi. 

10 Nisan 1980

Tahran, İran

THY

Bombalama

0

0

THY bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Olayı ASALA üstlendi. 

31 Temmuz 1980

Atina, Yunanistan 

Diplomat

Suikast 

2

2

Büyükelçilik İdari Ataşesi Galip Özmen ve ailesine Ermeni teröristlerce araçlarında silahlı saldırı düzenlendi. Ataşe ve kızı Neslihan saldırıda öldü. Ataşenin eşi ve oğlu ise yaralandı. Olayı ASALA üstlendi. 

5 Ağustos 1980 

Lyon, Fransa

Konsolosluk 

Silahlı saldırı 

0

4

Türkiye'nin Lyon Konsolosluğu'na giren iki Ermeni teröristin etrafa rastgele ateş açması sonucu dört kişi yaralandı. Eylemi ASALA üstlendi. 

26 Eylül 1980

Paris, Fransa

Diplomat

Suikast 

0

1

Türkiye'nin Paris Büyükelçiliği Basın Ataşesi Selçuk Bakkalbaşı evine girerken silahlı saldırıya uğradı. Bakkalbaşı ağır yaralanarak ömür boyu felçli kaldı. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

3 Ekim 1980

Milano, İtalya

THY

Bombalama

0

2

THY'nin Milano'daki bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi. 

3 Ekim 1980

Cenevre, İsviçre

Diğer 

Bombalama

0

12

ASALA militanı Aleks Yenikomşiyan ve Suzy Mahseredciyan otel adasında bomba hazırladıkları sırada bombanın patlaması sonucu ağır yaralandılar. Aleks ve Suzy'in tutuklanmaları üzerine ASALA İsviçre'yi düşman ilan etti. 

5 Ekim 1980

Madrid, İspanya

Hava yolları 

Bombalama

0

2

İtalyan Hava Yollarının Madrid bürosu bombalandı. Eylemi ASALA üstlendi. 

10 Ekim 1980

Beyrut, Lübnan

Büro

Bombalama

0

0

Batı Beyrut'ta İsviçre büroları yakınında iki bomba patladı. Bunun dışında yine aynı gün ve mahalde İsviçreli bir diplomata ait arabada patlama oldu. Olayları ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

10 Ekim 1980

Londra, İngiltere

Büro

Bombalama

0

0

İsviçre bürolarına bombalı saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

12 Ekim 1980

Londra, İngiltere

THY ve Turizm Bürosu 

Bombalama

0

0

Türkiye'nin Turizm ve Enformasyon Bürosu'nun Londra Ofisi'ne bombalı saldırı düzenlendi.  Eylemi ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

12 Ekim 1980

Londra, İngiltere

Turizm Bürosu 

Bombalama

0

0

İsviçre Turizm Bürosu'na bombalı saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

13 Ekim 1980 

Paris, Fransa 

Turizm bürosu

Bombalama

0

0

İsviçre Turizm bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Olayı ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

21 Ekim 1980

Cenevre, İsviçre  

Ulaşım

Bombalama 

0

0

Paris-Interlaken seferini yapmakta olan bir İsviçre treninde patlamaya hazır bir bomba bulundu. Olayı ASALA adına 3 Ekim Grubu gerçekleştirdi. 

4 Kasım 1980

Cenevre, İsviçre

Diğer

Bombalama

0

0

İsviçre Adalet Sarayı'na bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıyı ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi. 

10 Kasım 1980

Strasburg, Fransa

Konsolosluk 

Bombalama

0

0

Türk Konsolosluğu'nda patlayan bomba sonucunda binada ağır hasar meydana geldi. Olayı ASALA üstlendi. 

11 Kasım 1980

Roma, İtalya

Hava yolları 

Bombalama

0

5

THY ve İsviçre Hava Yolları'na bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıda 5 kişi yaralanırken, saldırı ASALA ve PKK'nın ortak eylemi olarak duyuruldu.

19 Kasım 1980

Roma, İtalya 

Turizm Bürosu THY

Bombalama

0

0

Türk Turizm Bürosu'na ve THY bürolarına bombalı saldırılar düzenlendi. Olayları ASALA üstlendi. 

25 Kasım 1980

Cenevre, İsviçre 

Banka

Bombalama

0

0

United Bank od Switzerland'ın Cenevre şubesine bombalı saldırı düzenlendi. Olayı ASALA adına3 Ekim Grubu üstlendi. 

5 Aralık 1980

Marsilya, Fransa

Konsolosluk 

Bombalama

0

0

İsviçre Konsolosluğu önüne bırakılan bir bomba zamanında müdahale ile etkisiz hale getirildi. Olayı ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.  

15 Aralık 1980

Londra, İngiltere

Turizm ofisi 

Bombalama

0

0

Fransız Turizm ofisi önüne yerleştirilen bir bomba polis tarafından patlamadan imha edildi. Eylemi ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

19 Aralık 1980

Madrid, İspanya

Hava yolları

Bombalama

0

1

Amerikan TWA Hava Yolları ofisine bombalı saldırı düzenlendi. Olayda bir kişi yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

29 Aralık 1980

Madrid, İspanya

Hava yolları

Bombalama

0

9

İsviçre ve TWA Hava yolları bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

30 Aralık 1980 

Beyrut, Lübnan

Banka

Bombalama 

0

0

Credit-Suisse bürolarına bombalı saldırı yapıldı. Olayı ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

13 Ocak 1981

Paris, Fransa

Diplomat

Bombalama

0

0

Konsolos Ahmet Erbeyli'nin aracına bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıdan Erbeyli yara almadan kurtulurken, eylemi ASALA üstlendi. 

27 Ocak 1981

Milano, İtalya 

Hava yolları

Bombalama

0

2

İsviçre Hava Yolları ve İsviçre Turizm bürolarına bombalı saldırı düzenlendi. Olayda maddi hasarın dışında yolda geçmekte olan 2 kişi de yaralandı. Eylemi ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

3 Şubat 1981

Los Angeles, ABD 

Konsolosluk 

Bombalama 

0

0

Los Angeles'teki İsviçre Konsolosluğu önüne konulan bomba yetkililer tarafından etkisiz hale getirildi. Olayı ASALA üstlendi.

5 Şubat 1981

Paris, Fransa 

Hava yolları 

Bombalama 

0

1

TWA ve Fransa Hava yolları bürolarına düzenlenen bombalı saldırılarda ağır hasar meydana gelirken, bir kişi de yaralandı. Saldırıyı ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

4 Mart 1981

Paris, Fransa

Diplomat

Suikast 

2

0

Paris Büyükelçiliği Çalışma Ataşesi Reşat Moralı ve din görevlisi Tecelli Arı 2 Ermeni teröristin saldırısı sonucunda yaşamını yitirdi. Olayı ASALA üstlendi.

12 Mart 1981

Tahran, İran

Diplomat

Suikast 

2

0

ASALA militanları Türk Elçiliği'ni basarak iki güvenlik görevlisi öldürmüşlerdir. Eylemcilerden ikisi İran hükümeti tarafından yakalanarak idam edilmiştir. 

3 Nisan 1981

Kopenhag, Danimarka

Diplomat

Suikast

0

1

Çalışma Ataşesi Cavit Demir akşam saatlerinde oturduğu binaya girerken bir Ermeni'nin silahlı saldırısına uğradı ve ağır yaralandı. Eylemi ASALA üstlendi.

9 Haziran 1981

Cenevre, İsviçre

Diplomat

Suikast 

1

0

Türk konsolosluğu sekreteri Mehmet Savaş Yergüz’e Lübnanlı ASALA militanı Mardıros Jamgoçyan tarafından silahlı ve el bombalı bir saldın düzenlendi. Yergüz olay yerinde yaşamını kaybetti. 

11 Haziran 1981

Paris, Fransa

THY

Baskın

0

0

ASALA'nın kurucularından ve Fransa'da MNA'nın lideri Ara Toranyan ve yanındaki Ermeniler THY bürosunu bastı. Fransız polisi olaya müdahale etti. İşgalciler serbest kaldılar.

26 Haziran 1981

Los Angeles, ABD

Banka

Bombalama 

0

0

Swiss Banj Corporation bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıyı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi. 

28 Haziran 1981

Tahran, İran

Hava yolları

Bombalama

0

0

İsviçre Hava Yollar bürosu bombalandı. Olayı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi.

19 Temmuz 1981

Bern, İsviçre

Parlamento Binası

Bombalama

0

0

İsviçre Parlamento binasının önündeki çöp tenekesinde bomba patladı. Saldırıyı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi.

20 Temmuz 1981

Zürih, İsviçre

Havaalanı 

Bombalama

0

5

Kloten Havaalanı'na bombalı saldırı düzenlendi. Olayda 5 kişi yaralandı. Olayı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi.

21 Temmuz 1981

Lozan, İsviçre

 İşyeri 

Bombalama

0

26

Lozan'da bir işyerine yerleştirilen bombanın patlaması sonucunda 26 kişi yaralandı. Saldırıyı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi.

21 Temmuz 1981

Bağdat, Irak

Hava yolları

Bombalama

0

0

İsveç havayolları bürosu bombalandı. Olayı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi. 

22 Temmuz 1981

Cenevre, İsviçre

Tren İstasyonu

Bombalama

1

4

Cenevre Tren İstasyonu'nda birer saat arayla iki bomba patladı. İlk patlamada bir kişi öldü, dört kişi de yaralandı. İkinci patlamada ise polisin önlemi sonucu ölen ya da yaralanan olmadı.  Olayı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi.

11 Ağustos 1981

Kopenhag, Danimarka

Hava yolları

Bombalama

0

1

İsviçre Hava Yolları bürolarına bombalı saldırı düzenlendi. Olayı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi.

15 Ağustos 1981

Kopenhag, Danimarka

Hava yolları

Bombalama

0

0

İsviçre Hava Yolları bürolarına iki bombalı saldırı düzenlendi. Olayı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi.

20 Ağustos 1981

Los Angeles, ABD

İşyeri 

Bombalama 

0

0

Bir İsviçre saat şirketinin önünde patlama meydana geldi. Olayı ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi.

20 Ağustos 1981

Paris, Fransa

Hava yolları

Bombalama

0

0

İtalyan Hava Yolları önünde patlama oldu. Olayı  

15 Eylül 1981

Kopenhag, Danimarka

THY

Bombalama

0

2

THY bürosuna bombalı saldırı düzenlendi ve iki kişi yaralandı. Olayı ASALA adına Altıncı Ermeni Özgürlük Ordusu üstlendi. ASALA adına 3 Ekim Grubu üstlendi.

17 Eylül 1981

Tahran, İran

Büyükelçilik 

Bombalama

0

0

İsviçre Büyükelçiliği'nde bombalı saldırı meydana geldi. Olayda maddi hasar meydana geldi. Eylemi ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi. 

24 Eylül 1981

Paris, Fransa

Diplomat

Rehin alma

1

5

ASALA üyesi Vaskan Sako Sesliyan, Kevork Abraham Kozliyan, Aram Avadis Basmacıyan ve Agop Abraham Joflian adlı 4 Ermeni Paris'teki Türk Başkonsolosluğu'nu basarak 56  kişiyi rehin aldılar. Olay sırasında Koruma Görevlisi Cemal Özen öldürülürken, Konsolos Kaya İnal ise ağır yaralandı. ASALA bu saldırıya "Van Operasyonu" adını vermiştir.

 

3 Ekim 1981

Cenevre, İsviçre

Resmi kurum

Bombalama

0

0

İsviçre Merkez Posta Ofisi ve Adliye Sarayı'na bombalı saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA-9 Haziran Grubu üstlendi. 

25 Ekim 1981

Roma, İtalya

Diplomat

Suikast

0

1

Roma Türk Elçiliği İkinci Katibi Gökberk Ergenekon bir Ermeni teröristin saldırısına uğradı. Ergenekon silahla karşılık verdi. Yaralanan terörist kaçtı. Saldırıyı 24 Eylül İntihar Komandoları adına ASALA üstlendi. 

25 Ekim 1981

Paris, Fransa

İşyeri 

Bombalama

0

3

Cahmp-Elyees'deki bir lokantada patlama meydana geldi ve üç kişi yaralandı. Saldırıyı ASALA'nın bir kolu olan Eylül-Fransa üstlendi. 

26 Ekim 1981

Paris, Fransa

İşyeri 

Bombalama

0

0

Cahmp-Elyees'deki bir mağazanın önünde bubi tuzağı ile bir otomobil havaya uçtu. Saldırıyı ASALA'nın bir kolu olan Eylül-Fransa üstlendi.

27 Ekim 1981

Paris, Fransa

Havaalanı

Bombalama

0

0

Rossy Havaalanı parkında bomba konulmuş bir araba infilak etti. Saldırıyı ASALA'nın bir kolu olan Eylül-Fransa üstlendi.

27 Ekim 1981

Paris, Fransa

Havaalanı

Bombalama

0

0

Rossy Havaalanı yakınında bir yerde çöp kutusuna konulan bir bomba patladı. Eylemi ASALA'nın bir kolu olan Eylül-Fransa üstlendi.

28 Ekim 1981

Paris, Fransa

Sinema

Bombalama 

0

3

Bir sinema salonuna bombalı saldırı düzenlendi. Üç kişi yaralandı. Eylemi ASALA'nın bir kolu olan Eylül-Fransa üstlendi.

3 Kasım 1981

Madrid, İspanya 

Hava yolları

Bombalama

0

3

İsviçre Hava Yolları bürosu önünde üç kişinin yaralandığı patlama meydana geldi. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

5 Kasım 1981

Paris, Fransa

Tren İstasyonu 

Bombalama

0

2

Gare de Lyon'da bombalı saldırı meydana geldi ve iki  kişi yaralandı. Olayı  ASALA'nın bir kolu olan Orly Örgütü üstlendi. 

12 Kasım 1981

Beyrut, Lübnan  

Fransız kuruluşları 

Bombalama

0

0

Beyrut'taki Fransız Kültür Evi, Fransız Hava Yolları büroları ve Fransız Başkonsolosluğu merkezi önünde bombalar patladı. Olayı  ASALA'nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi. 

14 Kasım 1981

Paris, Fransa 

Diğer

Bombalama

0

0

Eyfel Kulesi yakınlarında bir bomba patladı. Ayrıca Seine Nehri gezi yapan bir turist kafilesine saldırı düzenlendi. Olayları ASALA'nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi.

15 Kasım 1981

Beyrut, Lübnan  

Fransız kuruluşları 

Bombalama

0

0

Fransız Hava Yollar ile Banque Libano Francaise ve the Union des Assurances de Paris isimli bankaların şubeleri bombalandı. Eylemleri ASALA'nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi

15 Kasım 1981

Paris, Fransa

Hava yolları

Tehdit

0

0

ASALA'nın bir kolu olan Orly Grubu Fransız Hava Yolları’na ait bir uçağı uçuş esnasında havaya uçurma tehdidinde bulundu.

15 Kasım 1981

Paris, Fransa

İşyeri

Bombalama

0

0

ASALA'nın bir kolu olan Orly Grubu, McDonald’s’ın bir şubesine bombalı saldırıda bulundu. 

16 Kasım 1981

Paris, Fransa

İstasyon

Bombalama

0

2

Gare de L’est Railroad İstasyonu’nda bagajların bulunduğu yere bombalı saldırı düzenlendi ve iki kişi yaralandı. Eylemi ASALA üstlendi. 

21 Kasım 1981

Tahran, İran

Hava yolları

Bombalama

0

0

Fransız Hava Yolları bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Olayı ASALA’nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi. 

15 Aralık 1981

Paris, Fransa

Hava yolları

İşgal

0

0

İsveç Hava Yolları’nın Paris bürosu Ermeni militanlar tarafından işgal edildi.

12 Ocak 1982

Nyon, İsviçre

İşyeri

Bombalama

0

0

Nyon’daki bir fabrikada bomba patladı. Olayı ASALA’nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi. 

13 Ocak 1982

Toronto, Kanada

Konsolosluk

Bombalama

0

0

Türk Konsolosluğu bombalı saldırıya uğradı. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

17 Ocak 1982

Cenevre, İsviçre

Diğer

Bombalama

0

0

ASALA’ya bağlı 9 Haziran Grubu park halinde bulunan otomobillere bombalı saldırı düzenledi. 

17 Ocak 1982

Paris, Fransa

Banka 

Bombalama

0

0

Union des Banques Suisses bankasına bombalı saldırı düzelendi. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

19 Ocak 1982

Paris, Fransa

Hava yolları

Bombalama 

0

0

Porte Maillot’daki Fransız Hava Yolları terminaline bombalı saldırı düzenlendi. Olayı ASALA’nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi.

21 Ocak 1982

Paris, Fransa

Havaalanı

Bombalama

0

0

Orly Havaalanı’na bombalı saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA’nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi.

30 Ocak 1982

Beyrut, Lübnan

Hava yolları, Banka

Bombalama

0

0

Beyrut’taki Fransız Hava Yolları ve bankaları bombalandı.  Olayı ASALA üstlendi. 

26 Mart 1982 

Beyrut, Lübnan 

Sinema 

Bombalama 

2

20

Beyrut’ta Ermenilerin yaşadığı yerde Türk filmlerinin gösterildiği bir sinemaya bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

8 Nisan 1982

Ottowa, Kanada 

Diplomat 

Suikast 

0

1

Kanada'nın Ottawa kentindeki Türkiye Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Kemalettin Kani Güngör 8 Nisan 1982 günü uğradığı silahlı bir saldırı sonucu ağır yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi. Kani Güngör felç oldu.

26 Mayıs 1982

Los Angeles, ABD

Büro

Bombalama

0

0

Swiss Bank Corporation’ın Los Angeles bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

30 Mayıs 1982

Los Angeles, ABD

Havaalanı

Bombalama

0

0

Üç Amerikalı Ermeni, Kanada Havayolları kargo binasının önüne patlayıcı madde yerleştirdikleri gerekçesiyle tutuklandı. Olayı ASALA üstlendi. 

21 Temmuz 1982 

Paris, Fransa

Diğer

Bombalama

0

15

Paris’te bir kafenin önündeki çöp kutusuna yerleştirilen bomba patladı. 15 kişi yaralandı. Olayı ASALA’nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi.

24 Temmuz 1982

Paris, Fransa

Diğer

Bombalama 

0

2

Bombanın patlaması sonucunda iki kişi yaralandı. Olayı ASALA’nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi.

30 Temmuz 1982

Paris, Fransa

Diğer

Bomba

1

0

ASALA militanı Pierre Gülümyan bomba hazırlığı sırasında vuruldu. 

7 Ağustos 1982

Ankara, Türkiye

Havaalanı

Bombalama

9

72

Ermeni terör örgütü ASALA Türk topraklarındaki ilk büyük eylemini 7 Ağustos 1982 tarihinde Ankara Esenboğa Havaalanı'nda gerçekleştirdi. ASALA üyesi 2 Ermeni terörist dış hatlar peronunu basarak, önce bomba patlattılar ve ardından da ellerindeki otomatik silahlarla etrafı rastgele taradılar. Saldırı sırasında üç polis ve beş sivil hayatını kaybetti, bir terörist de öldürüldü. Ayrıca 72 kişi de çeşitli yerlerinden yaralandı. AP ajansının Beyrut bürosuna telefon eden bir kişi Esenboğa olayını "Erzurum operasyonu" olarak bildirerek sorumluluğu ASALA adına üstlendi.

9 Eylül 1982

Londra, İngiltere 

Büyükelçi

Suikast

0

0

Zaven Bedros ve Grish Gregoryan adlı ASALA militanları Londra Büyükelçisi Rahmi Gümrükçüoğlu’na suikast tertibi halindeyken yakalandılar.

8 Aralık 1982

Atina, Yunanistan 

Hava yolları

Bombalama 

1

0

ASALA militanlarından Karnik Sarkis Vahradyan Atina’da Kuveyt Hava yolları bürosuna bombalı saldırıda bulunmak isterken öldü. 

22 Ocak 1983

Paris, Fransa

THY

Bombalama

0

0

Abraham Tornasyan adındaki bir ASALA militanı THY bürosuna bombalı bir saldırı düzenledi. 

28 Şubat 1983

Lüksemburg 

Diplomat 

Bombalama 

0

0

Bir Türk diplomatın ikamet ettiği binanın önüne yerleştirilen bomba etkisiz hale getirildi. Olayı ASALA üstlendi. 

28 Şubat 1983

Paris, Fransa

İşyeri

Bombalama

1

4

Bir Türk seyahat ajansı ofisine bombalı saldırı düzenlendi. Olayda bir Fransız hayatını kaybederken 4 Fransız da yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi.  

24 Mayıs 1983

Brüksel, Belçika 

Büro

Bombalama

0

0

Elçilik Kültür ve Enformasyon bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

24 Mayıs 1983

Brüksel, Belçika 

İşyeri

Bombalama

0

1

Türk’e ait bir seyahat acentesi önünde patlama oldu. Bir kişi yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

16 Haziran 1983

İstanbul, Türkiye 

İşyeri

Saldırı

3

27

Mıgırdıç Magaryan isimli bir ASALA militanı İstanbul Kapalıçarşı’da hafif otomatik silahlarla ve el bombalarıyla saldırıda bulundu. 

15 Temmuz 1983

Paris, Fransa 

Havaalanı 

Bombalama 

8

63

ASALA tarihteki en kanlı saldırılarından birisini 15 Temmuz 1983 tarihinde Paris'in Orly Havaalanı’nda gerçekleştirdi. Havaalanında bulunan THY Bürosu'nun önünde kısa aralıklarla meydana gelen iki patlamada 8 kişi öldü, 21'i ağır olmak üzere 63 kişi de yaralandı. Olayı ASALA üstlendi.

15 Temmuz 1983

Londra, İngiltere

Havaalanı 

Bombalama 

0

0

Orly havaalanında patlayan bombanın bir benzeri etkisiz hale getirildi. Olayı ASALA üstlendi.

10 Ağustos 1983

Tahran, İran

Büyükelçilik 

Bombalama

0

0

Fransız Büyükelçiliğinin önünde bir otomobil havaya uçtu. Saldırıyı ASALA üstlendi.

17 Ağustos 1983

Tahran, İran 

Temsilci 

Suikast 

0

1

Tahran’da Fransız Hava Yolları’nın temsilcisine arabasına otomatik silahlarla saldırıda bulunuldu. Olayı ASALA’nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi.

25 Ağustos 1983

Batı Berlin, Batı Almanya

Başkonsolosluk 

Bombalama 

2

25

Fransız Kültür Merkezi ve Başkonsolosluğu’na bombalı saldırı düzenlendi. Olayı ASALA üstlendi. 

9 Eylül 1983

Tahran, İran 

Büyükelçilik 

Bombalama 

0

2

Fransız Büyükelçiliği’ne ait iki araç bombalandı. Saldırıyı ASALA üstlendi. 

1 Ekim 1983

Marsilya, Fransa

Diğer

Bombalama

1

26

Uluslararası bir fuarda patlatılan bomba ile 1 kişi öldü, 26 kişi yaralandı. Olayı ASALA’nın bir kolu olan Orly Grubu üstlendi.

29 Ekim 1983

Beyrut, Lübnan 

Büyükelçilik 

Bombalama

0

0

Üç ASALA militanı Beyrut’taki Türk büyükelçiliğine saldırdı. Saldırıda ölen yada yaralanan olmadı. 

28 Mart 1984

Tahran, İran

Diplomat

Saldırı

1

2

ASALA militanları Türk Askeri Ataşeliği’nde görevli Başçavuş İsmail Pamukçu’ya saldırarak ağır yaraladılar. Aynı gün Elçilik Birinci Sekreteri Hasan Servet Öktem evinden çıkarken ASALA teröristlerin saldırısında yaralandı. Yine aynı gün Konsolosluğa ait araca bomba yerleştirirken bir ASALA militanı öldü.

12 Nisan 1984

Tahran, İran

Diplomat

Saldırı

0

0

Tahran Büyükelçiliği’nde görevli İdari Ataşe İbrahim Özdemir’in evi kurşunlandı.

28 Nisan 1984

Tahran, İran

İşadamı

Suikast 

1

0

Türk Büyükelçiliği’nde görevli Şadiye Yönder’in eşi Işık Yönder’e suikast düzenlendi. Yönder kazadan yaralı olarak kurtulsa da hayata tutunamadı. Olayı ASALA üstlendi. 

13 Ağustos 1984

Lyon, Fransa 

Tren İstasyonu 

Bombalama

0

0

Lyon Tren İstasyonu’nda bomba patladı. Olayı ASALA üstlendi.

29 Aralık 1984

Beyrut, Lübnan

Hava yolları, Banka

Bombalama

0

0

Doğu Beyrut’ta Fransabank şubesi ile Air Fransa bürosu bombalandı. Eylemi ASALA üstlendi. 

3 Ocak 1985

Beyrut, Lübnan

Büro

Bombalama

0

0

Agence France-Presse’in basın bürosu ASALA militanlarınca bombalandı.

3 Ocak 1985

Beyrut, Lübnan 

Banka

Bombalama 

0

0

Batı Beyrut’ta bir Fransız-Lübnan bankasına bombalı saldırı düzenlendi. Eylemi ASALA üstlendi. 

7 Aralık 1985

Paris, Fransa 

İşyeri

Bombalama 

0

41

Paris’in iki önemli alışveriş merkezi Gallerie Lafayette ve Printermp’te patlamalar meydana geldi. Olayı ASALA üstlendi. 

1 Ekim 1986

Beyrut, Lübnan

Diplomat

Suikast 

1

0

ASALA’nın bir militanı Fransız Askeri Ataşesi Christian Goutiere silahlı saldırı sonucu öldü. 

29 Ekim 1987

Beyrut, Lübnan

Askerî personel 

Suikast 

3

0

Beyrut'ta üç Fransız jandarması öldürüldü. Saldırıyı ASALA üstlense de daha sonra reddetti. 

 

Beyrut, Lübnan

Mühendis 

Suikast 

1

0

Fransız Mühendis Richard Gimpel öldürüldü. Olayı ASALA üstlendi.

 

Beyrut, Lübnan

İstihbarat elemanı 

Suikast 

1

0

Beyrut'ta Fransız istihbarat elemanı Jacques Merrin öldürüldü. Saldırıyı ASALA üstlense de daha sonra reddetti.

 

7. ASALA ve Terör

Ermeniler, Fransız ihtilalinden sonra milliyetçilik akımlarının tesiriyle Balkanlardaki devletlerin bağımsızlıklarını kazanmasından ilham alarak Ermeni kilisesi ve büyük devletlerin katkılarıyla XIX. yüzyılın sonlarında itibaren Osmanlı Devleti'ne başkaldırmaya başladılar. Ermenilerin amacı terör eylemleri gerçekleştirerek dünya kamuoyunun Ermeni meselesi üzerine eğilmesini sağlamaktı. Ermeniler bu sayede bağımsızlıklarını kazanabileceklerini ummaktaydılar. Bu nedenle 1882-1909, 1914-1922 ve 1973-1986 yılları arasında yoğun bir terör faaliyetlerine giriştiler. 1973 yılında bireysel bir eylemle başlayan bu dönemde kurulan en önemli terör örgütü ASALA'dır. 

Hınçak komitesinin devamı niteliğindeki ASALA'nın amacı 1915 yılında gerçekleştirildiği iddia ettikleri sözde soykırımın intikamını almaktır. Ayrıca Türkiye Ermenistanı'nı kurtararak müstakil bir devlet kurmak ya da Sovyet Ermenistanı ile birleştirmek de amaçları arasındadır. ASALA, yıldırma, cana kıyma, yakıp yıkma, korkutma, şiddet ve tedhiş metodunu kullanmaktadır 

ASALA'nın amacında da açıkça görüldüğü üzere Sovyet Ermenistanı'nı bağımsız Ermenistan'a katmak gayesi yoktur. Bunun nedeni ASALA'nın SSCB tarafından kurulması ve KGB tarafından diğer solcu örgütlerinin kamplarında eğitilmesidir. SSCB'nin ASALA'yı kurmasındaki en büyük amacı ise bir NATO ülkesi olan Türkiye'yi güçsüz hale getirmek ve terör eylemlerinin gerçekleştirildiği batı ülkeleriyle arasını bozmaktır. 

ASALA diğer Ermeni terör örgütlerinden farklı olarak başta Marksist terör örgütler olmak üzere SSCB ve bazı batılı devletlerle karmaşık ilişkiler kurmuştur. Bunun dışında ASALA örgüte gelir olması açısından uyuşturucu, silah kaçakçılığı, sahte para, haraç almak gibi işlere yeltenmiştir. 

ASALA 1975-1986 yılları arasında gerçekleştirdiği 158 eylemle en büyük Ermeni terör örgütü olmuştur. Bunun dışında Ankara Esenboğa baskını ve Paris Orly Havaalanı baskını gibi büyük ses getiren eylemlere imza atmıştır. 

Ermeni terörü 1984'ten itibaren hızını kesmiştir. Bunun en önemli nedeni Ermeni terör olaylarının amacına ulaşmasıdır. 1915 hadisesi tekrar canlanmış ve sadece Ermeniler değil bütün dünya 50 yıl sonra tekrar Ermeni sorununa eğilmiştir. Bunun en güzel örneği 1987 yılında Avrupa Parlamentosu'ndan başlamak üzere diğer devletlerin Ermeni Soykırım tasarılarını kabul etmeleridir. Ermeniler de iddia ettikleri haklarını artık siyasi arenada arayacaklardır. Fakat büyük devletlerdeki güçlü Ermeni lobilerine rağmen bunu elde etmeleri zor gözükmektedir. Çünkü kendi yazarlarının da ifade ettikleri gibi Ermeniler Osmanlı Devleti zamanında bile Anadolu'da hiç bir zaman nüfus çoğunluğunu elde edememişlerdi.  

 

KAYNAKÇA

Süreli Yayınlar: 

Akşam

Cumhuriyet

Hürriyet

Milliyet

Tercüman

The Times

 

Kitap ve Makaleler: 

Armenian Terrorism: A Threat to Peace, Akdeniz University Research Center for the Study of Ataturk Reforms and Principles, Antalya, 1985.

ÇİTLİOĞLU, Ercan, Yedekteki Taşeron: ASALA, Ümit Yayıncılık, Ankara, 1997

GAZİGİRAY, A. Alper, Osmanlılardan Günümüze Kadar Vesikalarla Ermeni Terörünün Kaynakları, Gözen Kitabevi, 1982.

GUNTER, Michael M., "Contemporary Aspect of Armenian Terrorism", Symposium on International Terrorism: Armenian Terrorism its Supporters The Narcotic Connection The Distortion of History, Ankara University Press,  Ankara, ss. 103-147, 1984.

GUNTER, Michael M., Pursuing the Just Cause of Their People: A study of Contemporary Armenian Terrorism, Greenwood Press, New York, 1986.

HYLAND, Francis P., Armenian Terrorism: The Past, the Present, the Prospects, Westview Press, Boulder, San Francisco, Oxford, 1991.

KARAKOÇ, Ercan, Geçmişten Günümüze Ermeni Komiteleri ve Terörü, IQ Yayınları, İstanbul, 2009.

KÜRŞAD, Cengiz, "Ermeni Terörü", Osmanlı Yıldız Arşivi Tasnifi-Ermeni Meselesi, C. I, edt. Ertuğrul Zekâi Ökte, Tarihi Araştırmalar ve Dokümantasyon Merkezleri Kurma ve Geliştirme Vakfı, İstanbul, 1989.

LAÇİNER, Sedat, Türkler ve Ermeniler Bir Uluslararası İlişkiler Çalışması, 2. bsk. USAK, Ankara, 2005.

LAQUEUR Walter, A History of Terrorism, Transaction Publishers, 2001.

LOWRY, Heath W., "Nineteenth and Twentieth Century Armenaian Terrosim: Threads of Conrinuity", Symposium on International Terrorism: Armenian Terrorism its Supporters The Narcotic Connection The Distortion of History, Ankara University Press,  Ankara,  ss. 71-83, 1984.

LÜTEM, Ömer Engin, "Ermeni Terörü", Avrasya Dosyası, Cilt:12, Sayı: 3, ss. 21-74, 2006.

STERLING, Claire, Uluslararası Terörizmin Perde Akası, terc. Oya Alpar, Yüce Yayınları, İstanbul, 1981.

URAS, Esat, Tarihte Emeniler ve Ermeni Meselesi, 2. bsk, Belge Yayınları, 1987